5 Nisan 2025 itibarıyla yürürlüğe giren yeni elektrik tarifesiyle birlikte, konutlardaki elektrik faturalarına yüzde 25 oranında zam yapıldı. Ancak bu artışın arkasında yatan en çarpıcı detay, dağıtım bedelindeki olağanüstü yükseliş oldu.
Yeni tarifeye göre, düşük kademe tüketimde enerji birim fiyatı sabit kalırken, yüksek kademede 1 kWh için uygulanan fiyat yüzde 16,1 artışla 1,615 TL'ye çıktı. Ancak asıl dikkat çeken kalem, dağıtım bedelindeki yüzde 34,5’lik artış. Böylece, hem düşük hem de yüksek tüketimli konutlar için toplam fatura maliyeti yüzde 25 yükselmiş oldu.
Elektrik Mühendisleri Odası'nın hesaplamalarına göre, 4 kişilik bir ailenin asgari yaşam standartlarıyla aylık 230 kWh tükettiği varsayımıyla Nisan 2025 itibarıyla ödeyeceği fatura 595,8 TL’ye çıktı. Bu tutarın sadece yüzde 19,1’i enerji bedelinden, yüzde 70,9’u ise dağıtım bedelinden oluşuyor. Kalan yaklaşık yüzde 10’luk kısım ise fon ve vergilere gidiyor.
Geçmiş yıllarla yapılan karşılaştırmalarda, 1 Nisan 2021’de aynı tüketim için ödenen fatura 183,4 TL seviyesindeydi. Bu dört yıllık sürede toplam fatura yüzde 224,8 artarken, enerji bedelindeki artış yalnızca yüzde 24,5’te kaldı. Buna karşılık, dağıtım bedeli tam yüzde 642 oranında yükseldi. Eğer dağıtım bedeli enerji bedeliyle aynı oranda artsaydı, bugün 230 kWh tüketim için 595,8 TL yerine sadece 228 TL fatura ödenecekti.
Bu veriler, son yıllarda dağıtım hizmetlerinin faturaya getirdiği yükün giderek arttığını ve özellikle düşük gelirli haneler üzerinde ciddi ekonomik baskı yarattığını ortaya koyuyor. Elektrik Mühendisleri Odası, bu durumun elektrik dağıtımının kamusal bir hizmet olmaktan çıkıp özel sektör eliyle yürütülmesiyle bağlantılı olduğunu belirtiyor. Kurum, elektrik dağıtımının ve üretiminin yeniden kamulaştırılması gerektiğini savunuyor.
Ayrıca, kamu kaynaklarının özel sektöre aktarımını engellemek için mevcut düzenleyici kurumların yeniden yapılandırılması öneriliyor. Bu bağlamda, EPDK’nın kapatılması ve yerine Kamulaştırma İdaresi Başkanlığı’nın kurulması gerektiği ifade ediliyor.
Elektrik fiyatlarının temel bileşeni olması gereken enerji bedelinin, dağıtım bedelinin gölgesinde kalması; enerji politikalarında yapısal bir dönüşüm ihtiyacını tekrar gündeme getiriyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: