Stres ve Tükenmişlik Ağrıyı Artırabilir mi?

Acıbadem Kent Hastanesi Algoloji (Ağrı) Uzmanı Prof. Dr. Emine Nur Tozan, aşırı düşünmenin (overthinking), tükenmişlik sendromu ve depresyonun kronik ağrıların başlıca nedenleri arasında yer aldığını açıkladı. Bu duygu durumlarının sadece psikolojik değil, aynı zamanda fiziksel sağlık üzerinde de ciddi etkiler yarattığına dikkat çeken Prof. Dr. Tozan, bu tür ruhsal durumların iş, eş, aile ve günlük aktivitelerde aksaklıklara yol açtığını ve bireylerin uyku, yeme içme alışkanlıklarında bozulmalar yaşadığını dile getirdi.

Aşırı Düşünme ve Tükenmişlik Sendromu

Prof. Dr. Tozan, aşırı düşünmenin kişinin geçmişte yaşadığı olaylar veya gelecekte yaşanabilecek durumlar hakkında gereğinden fazla ve uzun süre düşünmesi olarak tanımlandığını söyledi. Bu sürekli kaygı ve stres hali, zihinsel yorgunluğa yol açar, karar verme yeteneğini zayıflatır, uyku düzenini bozar ve tükenmişlik sendromuna yol açar. Tükenmişlik sendromunun özgüven kaybı, yorgunluk, duygusal tükenmişlik ve ilgisizlik gibi belirtilerle kendini gösterdiğini belirten Tozan, bu durumun kişilerin iş performansını, aile ilişkilerini ve günlük yaşam aktivitelerini olumsuz etkilediğini söyledi.

Depresyonun Kronik Ağrı ile İlişkisi

Depresyonun da ağrı ile doğrudan bağlantılı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Tozan, depresyon yaşayan bireylerin hiçbir şeyden zevk almadığını, sürekli mutsuz ve karamsar hissettiklerini, kendilerini değersiz gördüklerini belirtti. Bu durumun uzun süre devam etmesi, bedende fiziksel ağrıların ortaya çıkmasına yol açabiliyor. Ayrıca, depresyonun uyku problemleri, iştah değişiklikleri (aşırı yeme ya da iştah kaybı), sosyal geri çekilme gibi belirtileri ağrıyı artırabilir.

Stresin Fiziksel Bedene Etkisi

Stresin, vücuttaki biyokimyasal değişikliklere yol açarak ağrıyı tetiklediğini söyleyen Prof. Dr. Tozan, stresin kortizol hormonunun seviyelerini yükselttiğini dile getirdi. Yüksek stres seviyeleri, uyku kalitesini bozarak vücudun iyileşme ve onarım mekanizmalarını engeller. Prof. Dr. Tozan, kaygı ve stresin mutluluk hormonları olarak bilinen dopamin, serotonin ve endorfin seviyelerini azalttığını ve stres hormonlarının artmasının vücuttaki inflamasyonu (iltihaplanma) tetiklediğini söyledi. Bu da vücutta var olan ya da yeni başlayan herhangi bir hasarın ağrıya dönüşmesine neden olur.

Kronik Ağrıların Fiziksel Etkileri

Prof. Dr. Tozan, stresin ve kaygının kas-iskelet sistemi üzerinde olumsuz etkiler yarattığını, bunun sonucunda çeşitli fiziksel ağrıların ortaya çıktığını söz etti. Özellikle kas-iskelet sistemi bozulduğu zaman, ağrıların sıklıkla yaşandığını vurguladı. Diş sıkma (bruksizm), gerilim baş ağrıları, boyun ve sırt ağrıları, bel kaslarının spazmı, fibromiyalji ve nöropatik ağrılar bu tür stres ve kaygı kaynaklı ağrılar arasında yer alıyor. Ayrıca, aşırı kilo alma ya da verme gibi metabolik bozulmaların da ağrıları artırabileceğini belirtti.

Tedavi ve İyileşme Yöntemleri

Prof. Dr. Tozan, aşırı düşünme, tükenmişlik sendromu ve depresyonla ilişkili kronik ağrıların tedavi edilebileceğine ve bunun için profesyonel yardım alınmasının önemli olduğuna dikkat çekti. Bu ağrılar ve ruhsal durumlar, doğru tedavi yöntemleriyle hafifletilebilir. Prof. Dr. Tozan, “Bu ağrılar kader değildir. Kurtulmak için işe kendimizden başlamalıyız. Yaşantımızda iyi gelen, bizi mutlu eden şeyleri daha çok artırmalıyız” diye şeklinde konuştu.

Olumlu düşünmenin, şükretmenin, yapabildiklerimize odaklanmanın ve kendimize değer vermenin ağrıları hafifletebileceğini belirten Tozan, düzenli egzersiz, doğada yürüyüşler, nefes egzersizleri, yoga ve meditasyon gibi yöntemlerin ağrıların hafifletilmesinde etkili olabileceğini söyledi. Ayrıca, kaliteli uyku ve uyku hijyenine de özen gösterilmesi gerektiğinin altını çizdi.

Bir Profesyonelden Yardım Almak Şart

Prof. Dr. Tozan, özellikle tükenmişlik ve ağrı gibi durumlarda profesyonel yardım almanın önemli olduğunu dile getirdi. Bu durumların tedavisinde bir uzmandan alınacak destekle, bireylerin yalnız olmadıkları ve bu süreci daha sağlıklı bir şekilde atlatabilecekleri mesajını verdi. Ayrıca, ağrı tedavisinin mümkün olduğunu ve birçok insanın benzer zorlukları yaşasa da, doğru tedavi ile rahatlama sağlanabileceğini söyledi.