Geçen haftaki yazımda turizmin çeşitlerine değinmiş ve sonraki yazılarım da, ülkemizde bulunan ve benim de bizzat gezdiğim tarihi yerleri sizler için kaleme almaya çalışacağım belirtmiştim.

Bu yazı serime Diyarbakır’ın Çınar İlçesi'ne yaklaşık 13 kilometre uzaklıktaki Demirölçek Mahallesi civarında yer alan Zerzevan Kalesi ile başlıyorum.

Bölgedeki kazı çalışmaları Dicle Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aytaç Coşkun başkanlığında devam ediyor ve çalışmaların daha çok uzun yıllar devam edeceği söyleniyor. Fakat Zerzavan Kalesi’nde şimdiden gerek bölge, gerekse Dünya için önemli tarihi kalıntılar bulundu.

Zerzevan Kalesi; Diyarbakır-Mardin karayolu üzerinde yüksek ve kayalık bir alana kurulmuş, müthiş bir manzaraya sahip. Doğu Roma İmparatorluğu'nun askeri bir üssü ve çok önemli antik çağ ticaret yolunun üzerinde bulunması, kaleye ayrı bir önem kazandırıyor. 

Birçok çevre, Zerzevan Kalesi’nin geçmişinin Doğu Roma İmparatorluğu dönemine dayandığı söylese bile, aslında kazı çalışmalarının bunun böyle olmadığını, Zerzevan Kalesi’nin geçmişinin Asurlulara kadar dayandığını ortaya koyuyor. Bu da bilinenin aksine bölgenin tarihini 2 bin 500 ile 3 bin yıl geriye götürdüğü anlamına geliyor.

Zerzevan Kalesi’ndeki çalışmalar da, şimdiden birçok mimari yapıya ulaşılmış… Bunlardan bazıları; su kanalları, sivil konutlar, caddeler, sokaklar, kamuya ait yapıları, kilise ve en çok dikkat çeken yapı ise  Mithras Tapınağı… 

Uzmanlar; Mithras Tapınağı’nın, Romaların gizemli dini ve tapınaklarının yer altında bulunması, ayinlerini gizli yapmaları nedeniyle durumu daha ilginç bir hale getirdiğini belirtiyorlar. Söz konusu durum, dünyanın ilgisini Zerzevan Kalesi’ne çeviriyor. Bu ilgi turist sayısını artırdığı gibi yapımcılarında ilgisini çekiyor. Önümüzdeki günlerde Zerzevan Kalesi ile ilgili bir belgesel çekileceği de kaydediliyor.

Daha uzun yıllar devam edecek olan kazı çalışmaları sonucunda Zerzevan Kalesi’nin bizi daha çok şaşırtacağına eminim.

Zerzevan Kalesi’nin gün ışığına çıkmasını sağlayan ve tanıtan herkese sonsuz teşekkürler. 

Tarihimize sahip çıkmak, geleceğimize sahip çıkmaktır.